Trong các loài động vật lục địa, hà mã được coi là một trong số loài có hình dáng to. Hình dáng của hà mã dài một cách kì lạ, thân thể chúng béo mập, khỏe mạnh, dạ dày và trơn bóng, 2 mắt nhỏ nằm chìm trên não. Điểm nổi bật nhất là nó có một cái miệng rất rộng, trong đó có một bộ răng sắc lớn kinh người, hình thù rất đáng sợ. Vậy thì, hà mã có ăn thịt người không? Không, thực ra hà mã không phải là loài thú hoang dã hung ác, tính tình chúng hết sức ôn hòa.
Đây là loài ăn chay, không bao giờ ăn đồ tanh. Hà mã không bao giờ chủ động tấn công người hay các loài động vật khác.
Các nhà động vật học phát hiện được rằng, hà mã ban ngày sống trong nước, vào ban đêm khi không có tiếng động nào mới bò lên bờ tìm kiếm thức ăn, chúng ăn các loài thực vật – thủy sinh gần bờ, hoặc ăn các loại cỏ non mọc hoang dại trên bờ. Khi ăn, chúng không ăn như bò, dê, môi trên môi dưới to rộng của chúng cùng với hai má vừa mềm vừa rộng tạo thành một miệng thuyền rộng, mỗi một lần có thể nuốt tới 10 000g thực vật. Hà mã mỗi ngày cần ăn tương đương với khẩu phần ăn của con người trong một tháng. Có điều, hà mã bình thường ôn hòa, nhưng cứ đến mùa sinh sản là thay đổi thất thường, trở nên nóng nảy. Vào lúc này mà gặp hà mã thì tương đối nguy hiểm, tốt nhất là tránh xa nó một chút.