Con người ta ai cũng có họ hàng bà con. Họ hàng là tiếng gọi chung của những người có họ với mình. Hoặc là họ nội, hoặc là họ ngoại, cũng gọi là họ hàng cả. Họ nội là họ về đàng cha, như là ông nội bà nội sinh ra cha mình, rồi đến các chú bác cô thím, là
anh em chị em với cha mình. Họ ngoại là họ về đàng mẹ, như là ông ngoại bà ngoại sinh ra mẹ mình, rồi đến cậu mợ và dì, là anh em chị em với mẹ mình.
Họ nội họ ngoại cũng như nhau, bởi vì người trong hai họ đều là người thân ái của cha mẹ mình, mà ai cũng có lòng thương yêu mình cả. Vậy mình phải kính trọng và giữ lễ phép với mọi người trong họ cũng gần như cha mẹ mình. Thỉnh thoảng phải đi lại thăm nom, đi đâu gặp thì phải vui mừng hỏi han. Khi nhà chú bác có công việc gì thì mình phải đi lại giúp đỡ. Như thế thì cái tình họ hàng với nhau càng ngày càng thân thiết” thêm ra.
Trong họ lại có người ngang vai với mình, như là anh em chị em con nhà chú, nhà bác, nhà cậu, nhà dì, đều cùng với mình có tình thân ái, thì mình cũng coi gần như là anh em ruột vậy.
Lúc có điều gì nguy cấp thì ta bênh vực giúp đỡ. Lỡ ra ai có nghèo khổ mà cha mẹ mình phải nuôi nấng thì ta nên lấy lòng yêu thương mà đãi, đừng có ăn ở ra người cậy của khinh nghèo, mà cực lòng người phải nhờ cậy.
Họ hàng thì có chỉ nọ chỉ kia, có người họ gần, có người họ xa, nhưng dẫu xa đến đâu cũng là người một họ, cùng chung một ông tổ, cùng khí huyết với nhau, giống như một cây to có nhiều cành, mà vẫn là một gốc, bởi vậy những người có họ hàng với nhau,
nên hòa mục thân thiết, nên giữ gìn lấy nhau, để cho được sum họp vui vẻ.
Tục ngữ rằng: “Máu loãng còn hơn nước lã”, lại có câu: “Họ chín đời còn hơn người dưng”, cũng là cốt nói cái ý ấy cả.
TOÁT YẾU
——————
Họ hàng là tiếng gọi chung của những người có họ với mình. Họ nội và họ ngoại cũng gọi là họ hàng cả.
Mình phải kính trọng và giữ lễ phép với mọi người trong họ. Khi nhà chú nhà bác có việc gì thì mình đi lại hỏi thăm, đi ngoài đường gặp thì phải vui mừng hỏi han, có công việc gì thì phải giúp đỡ.
Ta nên bênh vực giúp đỡ những anh em con chú, con bác, hoặc là con cậu, con dì. Người trong họ với nhau thì ta phải thân yêu nhau.
ĐẦU BÀI
——————
- Cách ở với người trong họ thế nào là phải?
2.. Cắt nghĩa câu tục ngữ: “Máu loãng còn hơn nước lã”.